نوشته ها
دوبینی تک چشمی چیست ؟
دوبینی تک چشمی چیست ؟
در فردی که دچار دوبینی شده است یکی از مهم ترین معاینات تعیین نوع دوبینی به صورت تک چشمی یا دو چشمی می باشد . از فرد مراجعه کننده میخواهیم با دست یا کاور یک چشم را بپوشاند اگر همچنان دو بینی وجود داشته باشد، به نفع دوبینی تک چشمی می باشد. علل دوبینی تک چشمی مربوط به مسائل چشم پزشکی مانند کاتاراکت یا آستیگماتیسم می باشد. و بیماری های مغز و اعصاب مطرح نمی باشد.
انواع دوبینی چشم
اگر دوبینی در یک چشم به وجود بیاید به آن «دوبینی تک چشمی (Monocular)» گفته می‌شود. اگر دوبینی در هر دو چشم به وجود بیاید به آن «دوبینی دو چشمی (Binocular)» گفته می‌شود. درمان دوبینی به علت و نوع آن بستگی دارد، اما شامل تمرینات چشم و عمل جراحی می‌شود.
برخی اطلاعات ضروری در مورد دوبینی چشم
در اینجا برخی نکات کلیدی در مورد دوبینی چشم را ذکر می‌کنیم، می‌توانید برای جزئیات بیشتر ادامه متن را مطالعه کنید.
دوبینی چشم می‌تواند بر اثر برخی بیماری‌های زمینه‌ای به وجود بیاید.
دوبینی ممکن است در یک چشم یا هر دو چشم به وجود بیاید.
کودکان می‌توانند با چپ‌چشمی یا درهم کشیدن چشم‌ها باعث بروز یا عود دوبینی شوند.
دوبینی موقتی می‌تواند بر اثر مصرف الکل و سایر مواد مخدر به وجود بیاید.
درمان‌های دوبینی شامل عمل جراحی، تمرینات مخصوص چشم و لنزهای چشمی است.
علل دوبینی چیست؟
آسیب به عصب یا عضله‌ی چشم ممکن است که باعث ایجاد دوبینی در چشم شود. هر چشم تصویر مختص به خود از محیط را پدید می‌آورد. مغز نیز تصاویر هر دو چشم را در هم ترکیب کرده و یک تصویر واحد را به وجود می‌آورد. جراحت یکی از ماهیچه‌هایی که چشم‌ها را حرکت داده یا اعصابی که حرکت چشم را کنترل می‌کند، می‌تواند موجب بروز دوبینی چشم شود. چشم‌ها باید با هم عمق میدان را به وجود بیاورند.
برخی بیماری‌ها می‌توانند موجب تضعیف عضلاتی شوند که چشم‌ها را حرکت می‌دهد و همین نیز موجب بروز دوبینی می‌شود. یکی از علل شایع دوبینی چشم، «انحراف چشم» یا «استرابیسم» است. این حالت هنگامی به وجود می‌آید که چشم‌ها به صورت صحیح با هم هم تراز نیستند. استرابیسم در کودکان نسبتا شایع است. با این حال، این بیماری همیشه منجر به دوبینی نمی‌شود. استرابیسم باعث می‌شود که چشمان فرد در جهت‌های مختلفی قرار بگیرند. این مشکل ممکن است به این دلیل باشد که عضلات چشم بر اثر دلایلی از جمله این موارد آسیب دیده باشند که عبارتند از:
- عضلات فلج یا تضعیف شده‌اند.
- دارای حرکات محدودی هستند.
- این عضلات بسیار قوی یا بیش از حد فعال هستند.
اعصابی که عضلات چشم را کنترل می‌کند، ناهنجاری دارد. برخی مواقع، در کسانی که در سنین کودکی چپ چشمی داشته‌اند، این مشکل عود می‌کند. در برخی موارد، درمان چپ چشمی می‌تواند موجب دوبینی چشم شود، این امر می‌تواند صرف‌نظر این باشد که بینایی فرد قبل از درمان دوبینی، کاملا عادی بوده است. دلیل این امر آن است که مغز سعی دارد برای حفظ بینایی طبیعی، سیگنال‌های یکی از چشم‌ها را سرکوب کند.
سایر عللی که می‌تواند موجب دوبینی چشم شود:
اختلال در عملکرد تیروئید:
غده تیروئید در گردن قرار دارد و هورمونی به نام تیروکسین تولید می‌کند. تغییر در عملکرد تیروئید می‌تواند بر روی عضلات خارجی که چشم را کنترل می‌کنند تاثیر بگذارد. این موارد شامل «افتالموپاتی گریوز» است که در این عارضه به علت تجمع چربی و بافت پشت چشم، چشم‌ها دارای برآمدگی‌هایی خواهند بود.
حمله ایسکمی گذرا:
در سکته مغزی، خون به دلیل انسداد عروق خونی نمی‌تواند به مغز برسد. این می‌تواند بر رگ‌های خونی تامین‌کننده مغز یا اعصاب کنترل کننده عضلات چشم تأثیر گذاشته و باعث ایجاد دوبینی چشم شود.
آنوریسم:
آنوریسم برآمدگی در رگ خونی است که می‌تواند بر روی عصب عضله چشم فشار وارد کند.
نارسایی همگرایی:
عارضه‌ای است که به موجب آن چشم‌ها نمی‌توانند در هنگام نگاه کردن به شیء از نزدیک با یکدیگر هم تراز باشند. علت این عارضه به درستی دانسته نمی‌شود، اما تصور بر این است که این مشکل به دلیل ناهنجاری عضلانی به وجود می‌آید که همترازی چشم‌ها را کنترل می‌کند.
دیابت:
ین عارضه می‌تواند بر عروق خونی تأمین‌کننده شبکیه چشم اثر بگذارد. این عارضه می‌تواند بر اعصاب کنترل کننده حرکات عضلات چشم نیز اثر بگذارد.
میاستنی گراویس:
می‌تواند موجب ضعف در عضلات از جمله عضلاتی شود که وظیفه کنترل چشم را برعهده دارند. تومورها و سرطان‌های مغزی: یک تومور یا رشد پشت چشم می‌تواند حرکت آزاد چشم را مختل کرده یا به عصب بینایی آسیب وارد کند.
اسکلروز متعدد یا ام‌اس:
ام‌اس بیماری است که موجب تشکیل ضایعاتی در سیستم اعصاب مرکزی از جمله اعصاب چشم می‌شود.
چشم کَبود:
جراحتی است که موجب تجمع خون و مایعات در اطراف چشم می‌شود. این مشکل می‌تواند روی خودِ چشم، عضلات یا اعصاب اطراف آن فشار وارد کند.
آسیب به سر:
آسیب فیزیکی به مغز، اعصاب، عضلات و حدقه‌ی چشم می‌تواند موجب محدودیت حرکات چشم و عضلات آن شود.
علل دوبینی تک چشمی چشم
در صورتی که هنگام پوشاندن یک چشم، دوبینی چشم مشاهده شود، به آن «دوبینی تک چشمی» گفته می‌شود. دوبینی تک چشمی کمتر از دوبینی دو چشمی شایع است. بیماری‌ها و مشکلات زیر ممکن است باعث ایجاد دوبینی تک چشمی شوند که عبارتند از:
آستیگماتیسم:
علت این عارضه نامنظمی شکل انحنای قرنیه یا لایه‌‌ی شفاف جلوی چشم است. قرنیه به صورت طبیعی کاملا کروی و صاف شبیه توپ بسکتبال است؛ اما زمانی که فرد آستیگمات دارد، قرنیه در یک جهت نسبت به سایر جهات انحنای بیشتری دارد و بیشتر شکلی شبیه به توپ راگبی خواهد داشت.
خشکی چشم:
در این عارضه چشم اشک کافی تولید نمی‌کند یا اینکه اشک به سرعت خشک می‌شود.
قوز قرنیه:
یک بیماری تخریبی پس‌رونده چشم است که موجب نازک شدن و تغییر حالت قرنیه از کروی به مخروطی می‌شود.
ناهنجاری‌های شبکیه:
به عنوان مثال، در تباهی لکه زرد یا دژنراسیون ماکولا، ممکن است به آرامی موجب تاری یا از دست دادن بینایی در مرکز دید شده و گاهی اوقات وَرم می‌تواند باعث دوبینی در یک چشم می‌شود.
آب مروارید:
آب مروارید در بیش از نیمی از افراد بالای ۸۰ سال بروز پیدا می‌کند و گاهی اوقات می‌تواند موجب دوبینی تک چشمی شود.
دوبینی موقتی چیست؟
دوبینی گاهی اوقات می‌تواند موقتی باشد. گاهی اوقات مسمومیت با الکل، بنزودیازپین‌ها (داروهای ضد اضطراب)، مواد افیونی یا برخی داروهای ضد تشنج و صرع موجب بروز این مشکل می‌شوند. آسیب به سر مانند ضربه‌ی مغزی نیز می‌تواند باعث ایجاد دوبینی موقت شود. خستگی شدید یا اَستِنوپیا (فشار چشم) می‌تواند موجب دوبینی باشد. اگر بینایی طبیعی به سرعت برنگردد، لازم است فرد در اسرع وقت به پزشک مراجعه شود.
برای مشاهده پیج اینستاگرام مرکز تخصصی مغز و اعصاب نورون اصفهان کلیک کنید.
مطالب پیشنهادی :
روش‌های برای فرار از سر‌دردهای روزانه
تشنج پایدار ( استاتوس اپیلپتیکوس)
افسردگی چیست وعلائم افسردگی کدام است؟