نوشته ها
مایع مغزی-نخاعی
مایع مغزی-نخاعی
مغز و نخاع در مایعی شناورند. مایع مغزی-نخاعی علاوه بر اینکه به تغذیه سلولهای عصبی کمک میکند، نقش محافظی برای مغز و نخاع در برابر ضربه دارد. این مایع در هنگام حرکت و یا ضربه، مانع از برخورد مغزونخاع به استخوانهای مجاور میشود و بصورت ضربه گیر عمل میکند. حجم مایع مغزی-نخاعی حدود ۱۳۰ سی سی است. این مایع توسط شبکه کورویید در داخل بطنها تولید میشود. برای تشخیص بعضی بیماریها نظیر مننژیت، انسفالیت، گیلن باره و گاه ام اس نمونه ای از این مایع گرفته و بررسی میشود.
مایع مغزی – نخاعی در شبکه کوروئید بطن‌های جانبی سوم و چهارم تولید می‌گردد.
سیستم بطنی و فضای ساب آراکنوئید تقریبا حاوی ۱۲۵ تا ۱۵۰ میلی لیتر از این مایع می‌باشند، در حالیکه ۱۵ تا ۲۵ میلی لیتر از مایع مغزی – نخاعی در هر بطن جانبی قرار گرفته است. گردش CSFاز بطن‌های جانبی شروع شده، از طریق سوراخ مونرو وارد بطن سوم و از راه سلویوس به بطن چهارم و سپس از راه دو سوراخ لوشکا و ماژندی وارد فضای ساب آراکنوئید میشود، پس از آن CSF از طریق سینوس‌های وریدی توسط پرزهای آراکنوئید به درون سیاهرگ‌ها باز می‌گردد. بدین ترتیب مقدار ترشح CSF روزانه حدود سه برابر گنجایش فضای ساب آراکنوئید و بطن‌های مغزی است
ترکیب مایع مغزی – نخاعی
مشابه دیگر مایعات خارج سلولی (همچون پلاسمای خون( می‌باشد، اما غلظت اجزای تشکیل دهنده در این مایعات با یکدیگر متفاوت است. حجم کل حفرهٔ اشغال شده توسط مغز و نخاع حدود ۱۷۰۰ میلی لیتر است؛ حدود ۱۵۰میلی لیتر از این حجم در اشغال مایع مغزی – نخاعی و بقیه در اشغال مغز و نخاع است. این مایع در بطن‌های مغز و سیسترن‌های پیرامون مغز و فضای زیر آراکنوئید اطراف مغز و نخاع یافت میشود. تمام این حفرات باهم مرتبط هستند و فشار مایع به طور حیرت انگیزی ثابت نگه داشته میشود.
یکی از اعمال اصلی مایع مغزی – نخاعی
نقش آن به عنوان بالشتکی نرم برای مغز در بستر سفت جمجمه می‌باشد. جرم مخصوص مغز و مایع مغزی – نخاعی تقریبا با هم برابر است (تنها حدود ۴ درصد تفاوت). به طوری که مغز به آسانی در مایع شناور است. بنابراین اعمال هرگونه ضربه به سر(در صورتی که خیلی شدید نباشد.( باعث حرکت همزمان کل مغز به همراه جمجمه میشود. و هیچ قسمت از مغز بر اثر ضربه دچار تغییر شکل لحظه‌ای نمی‌گردد.
برای مشاهده پیج اینستاگرام مرکز تخصصی مغز و اعصاب نورون اصفهان کلیک کنید.
مطالب پیشنهادی :
روش‌های برای فرار از سر‌دردهای روزانه
تشنج پایدار ( استاتوس اپیلپتیکوس)
چه بیماری هایی آلزایمر را تقلید می کنند؟